woensdag 18 oktober 2017

Boek 90: Eleanor Oliphant is completely Fine

Schrijver: Gail Honeyman
Jaar van publicatie: 2017
Uitg. Harper Collins Publishers

Het gaat buitengewoon goed met Eleanor Oliphant. Zodra je deze titel leest ga je twijfelen aan het waarheidsgehalte van deze bewering. De afgebrande lucifers op de mooi uitgevoerde cover en de oningevulde kruiswoordpuzzel op de schutbladen roepen dezelfde vraag op.

Eleanor is een vrouw van dertig jaar. Ze woont alleen in een kleine woning, werkt op de financiële administratie van een ontwerpbureau. Haar collega’s vinden haar vreemd, ze drijven achter haar rug de spot met haar Ze draagt altijd dezelfde kleren en schoenen, degelijk en goed te onderhouden. Ze houdt zich aan gewoonten, waarvan ze niet afwijkt. In haar lunchpauzes eet ze altijd hetzelfde en maakt ze de kruiswoordpuzzel in de krant, ’s avonds kijkt ze televisie, vergezeld door een fles wodka. Haar huis houdt ze smetteloos schoon, ze krijgt alleen bezoek van de meteropnemer en twee keer per jaar van een maatschappelijk werkster.
 Sociale vaardigheden heeft Eleanor niet of nauwelijks. Haar moeder heeft haar goede omgangsvormen geleerd, zelf heeft Eleanor  gestudeerd en gebruikt overal wetenschappelijke termen voor. Ze verklaart dingen, legt uit, maar voert geen gesprek
Dan ontmoet ze Raymond. Hij is nieuw op de IT afdeling. Eleanor vindt niet dat hij er goed uitziet, maar hij is volslagen onbelangrijk, net als alle andere personen in haar omgeving. Toch zal hij degene zijn, die zorgt voor een omslag in het bestaan van Eleanor. Hij heeft aandacht voor haar, luistert naar haar en leert haar om de mensen om haar heen ook meer aandacht te geven.
Wekelijks voert Eleanor een telefoontje met  haar moeder. Daarna heeft ze de wodka meer nodig dan anders. Ze krijgt dan ook de meest vreselijke dingen naar haar hoofd geslingerd. Er lijkt iets vreemds te zijn aan die telefoontjes en aan die moeder.
Eleanor gaat naar het concert van haar favoriete zanger. Hoewel hij haar niet kent zal ze hem even aan de haak slaan. Ze is zo wereldvreemd, dat ze er zeker van is, dat dat haar gaat lukken. Als hij haar niet eens opmerkt, stort ze in. Ze grijpt nog steviger naar de fles. Gelukkig komt de zachtmoedige Raymond haar weer redden. Hij zoekt haar op en zorgt voor haar. Eindelijk begrijpt hij, wat Eleanor vroeger heeft moeten doormaken. Raymond moedigt Eleanor aan om professionele hulp te zoeken. Het is moeilijk voor haar. Er zijn dingen waarover ze nog altijd onmogelijk kan praten. Toch weet hij haar te overtuigen. Ze treft een goede therapeut en komt langzaam uit het dal. Als ze terugkeert op haar kantoor, blijken haar collega’s blij te zijn met haar terugkeer. Ze doen aardig tegen haar, maar ze heeft nog zo weinig zelfvertrouwen, dat ze ook hier weer even ondersteboven van is. Ze wordt er echter ook gelukkig van. Ontroerend..


Het is moeilijk met droge ogen te lezen hoe het haar vergaat. De puzzel van haar verleden wordt stukje bij beetje opgelost, de puzzel van haar toekomst eveneens. Het is ontroerend, welke kleine dingen haar uit haar grote eenzaamheid halen: haar hand, die door twee handen worden vastgegrepen bij een afscheid, een hand op haar schouder, een aai over haar wang: ze heeft zoiets niet eerder gevoeld. Zo droevig.
In eerste instantie lijkt Eleanor licht autistisch, maar als je doorleest dringt langzaam door, dat er in haar verleden zulke traumatische dingen zijn gebeurd, dat ze zich afgekeerd heeft van anderen. Ze vertrouwt niemand en probeert deze houding te compenseren door zich verheven te voelen boven ieder ander.
Het is moeilijk om het boek weg te leggen: je blijft lezen om te weten te komen, wat zich al die jaren geleden heeft afgespeeld, hoe die grote eenzaamheid kon ontstaan. Welke rol speelt of speelde de moeder? Kleine aanwijzingen in het verhaal maken de oplossing van puzzel steeds completer.
Het eind is toch nog verrassend. De toekomstpuzzel is niet helemaal voltooid, maar er is hoop.
Een geweldig debuut van deze Schotse schrijfster, vol  humor, waarbij heel dicht onder de lach de traan verborgen zit.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten