Boek 38: De vliegenvanger

Schrijver: Ravelli
Jaar van publicatie: 2011
Uitg. TVF International Books Ravelli Publishers

Een heel bijzonder verhaal.
Het lijkt aanvankelijk te gaan over een wat cynische, oppervlakkige persoon. Halverwege het boek komt aan het licht, wat hem zo gevormd heeft. Plotseling is het boek een stuk minder luchthartig, als gebeurtenissen in de tweede wereldoorlog, met de verschrikkingen, die ook voor de hoofdpersoon bij die periode hoorden, worden beschreven. Peter weet aan zijn doodstraf te ontkomen, door voor de Duitse commandant vliegen te vangen, een vaardigheid, die hij perfect beheerst.
Het boek is een aanklacht tegen misstanden in de katholieke kerk, hoewel de hoofdpersoon ook van het geloof niet helemaal loskomt.

Uiteindelijk zijn liefde en vriendschap de belangrijkste dingen.

De roman is geïnspireerd op dagboeken van monnik en kluizenaar Linders.

Het boek bleef me boeien tot het eind. De bladzijden werden steeds sneller omgeslagen. Een teken, dat ik ervan genoten heb.

Boek 37: Magdalena

Schrijver: Maarten 't Hart
Jaar van publicatie: 2015
Uitg. Singel Uitgeverijen

Wat kan Maarten 't Hart toch magistraal mopperen. En altijd is het onderwerp gelijk. Deze keer beschrijft hij het leven van zijn moeder. Dat was tenminste het uitgangspunt van dit boek. Opnieuw is het echter een woordenstrijd tegen het gereformeerd geloof, waarvan zijn moeder een fervent aanhangster was. De beklemmende sfeer, de achterdocht tussen de diverse geloofsrichtingen, ook binnen de familie, het bekrompen denken - het is weer een geliefd onderwerp voor de schrijver.

Toch las ik het grootste deel van het boek met plezier. Alleen het eind, waarin zin voor zin de geloofsbelijdenis en het Onze vader werden ontleed en veroordeeld, had van mij niet zo gehoeven. Het is wel erg gereformeerd, om over ieder woord, iedere zin, iedere punt of komma te vallen, (twee gereformeerden kunnen volgens de schrijver ruzie krijgen over het feit, of de duivel een kwastje aan zijn staart had of niet! Hier gedraagt Maarten zich weer erg gereformeerd), maar dit was me toch wat al te veel, te letterlijk, te ongenuanceerd en een herhaling van zetten.

Boek 36: Onderworpen

Schrijver: Michel Houellebecq
Jaar van publicatie: 2015
Uitg. De Arbeiderspers
Vert. Martine de Haan
Oorspr. titel: Soumission (Flammarion, Paris, 2015)

Zoveel lovende recensies zijn er verschenen over Houellebecq en nog eens zoveel berichten over de controversiële aard van zijn geschriften, dat ik benieuwd was naar wat ik er zelf van zou vinden. Ik las dus zijn laatste werk, Onderworpen.
Op de kaft een hoofd, met twee kanten: een vrouwelijke, gehuld in sluier, met alleen de ogen zichtbaar, en rechts een mannelijk beeld, dat vrijheid uitstraald: geen sluier en een uitdagende sigaret in de mond.
Dit is meteen een typerende schets van de inhoud van het boek. Ik verwachtte een soort debat tussen christendom en islam. De laatste zou de christelijke wereld aan zich onderwerpen. Als bij de presidentsverkiezingen de moslimkandidaat wint en alle overheidsinstellingen meteen veranderen in moslimbolwerken, lijkt dat ook zo te zijn. Maar de hoofdpersoon, die professor was aan de Sorbonne en aanvankelijk wordt ontslagen, kan al snel opnieuw aan het werk: als hij zich maar bekeert.
De echte onderworpenen zijn de vrouwen. Daarmee heeft onze professor echter geen probleem: hij heeft hen toch altijd al als gebruiksvoorwerp gezien. Ze moeten goede huisvrouwen zijn en af en toe in een hoer veranderen. Ze zijn inwisselbaar, daarom kan je ook evengoed een escortservice of een bordeel bezoeken om een vrouw te vinden.
Alleen dat stoofpotje...  Dat maakt een prostituee doorgaans niet klaar. De islam biedt uitkomst: als de professor zich bekeert, verdient hij genoeg voor drie vrouwen! Hij hoeft ze niet eens zelf uit te zoeken, maar krijgt ze aangeboden via een koppelaarster. Hoe geweldig.

Houellebeqc schrijft goed, zijn zinnen lopen prima en in mijn geval was de vertaling ook prima. Hij is een meester in de kleine tussenopmerkingen: 'Het viel me op, hoe weinig er gebeurde in zijn doodlopende straat', en: 'alleen al van het woord humanisme werd ik licht onpasselijk, maar misschien kwam dat wel door de warme pasteitjes, ik had er teveel van gegeten'.

Oplossing voor alles is een uitgebreide inname van drank, in vele soorten.

Provocatie lijkt me het meest belangrijke doel van Houellebecq. Ik vond het echter vooral een erg vervelend boek. Te veel namen van onbekende Franse grootheden, teveel politiek gezever. Teveel quasi intellectueel geneuzel. De humor hier en daar maakte nog wat goed, maar dit experiment ga ik niet herhalen.

Boek 35: Smak

Schrijver: Nick Hornby
Jaar van publicatie: 2007
Uitg. Atlas, Amsterdam
Vert. Elles Theulen
Oorspr. titel: Slam (Viking, London, 2007)

Een paar weken geleden las ik mijn eerste boek van Nick Hornby en besloot meer van zijn werk te gaan lezen. Weer genoot ik van zijn schrijfstijl. Humoristisch, gevoelig, met een goed oog voor wat er gebeurt, zowel in het hoofd van, als buiten de hoofdpersonen.

Als het vriendinnetje van Sam zwanger wordt, stort zijn wereld een beetje in. Hij is zelf de zoon van (ooit) een tienermoeder en heeft altijd gevoeld, dat haar leven min of meer verwoest was door zijn komst. Nu gaat hij een kind hetzelfde aandoen.
Deze en andere emoties beschrijft Hornby op een geweldige manier. De twijfels die Sam heeft, de beslissingen die hij moet nemen. Hij schiet heen en weer tussen kind en volwassen (moeten) zijn.

Prachtig boek.

Boek 34: Het huis aan de Gouden Bocht

Schrijver: Jessie Burton
Jaar van publicatie: 2014
Uitg. Luitingh-Sijthoff. Amsterdam
Vert. Mieke Trouw-Luyckx
Oorspr. titel: The miniaturist (Ecco, New York, 2014)

Hebzucht, jaloezie, ijdelheid, wreedheid. Dat zijn volgens schrijfster Jessie Burton de kenmerken van de Amsterdammers, die het in de zeventiende eeuw voor het zeggen hadden. Iedere concurrent minder, bood jou weer meer kansen, dus ieder argument was goed om een tegenstander uit de weg te krijgen.
Johannes is koopman en woont in een prachtig huis in de Gouden Bocht van de Herengracht. Hij trouwt op latere leeftijd met Petronella Oortman, een meisje van achttien, uit Assendelft: het platteland.
Zij leert zijn zuster Maren kennen en Cornelia, de dienstbode, die zich vrijpostig  gedraagt volgens de opvattingen die Nella daarover heeft. Ook is er Otto, een gekleurde man, een nieuw verschijnsel voor Nella.

Johannes geeft haar een prachtig poppenhuis cadeau. Het is nog leeg, maar als ze wat miniaturen bestelt om het huis aan te kleden, krijgt ze meer dan wat ze besteld heeft en de vreemde gebeurtenissen volgen elkaar op.

Het is aardig om te zien, hoe een niet-Nederlandse schrijfster de omstandigheden in de Gouden Eeuw beschrijft. Ze weet een goed beeld te schetsen van de stad en de bewoners. Toch is het me wat te eenvoudig. De personages zijn een beetje plat. De figuur van de miniaturenmaakster komt niet echt goed uit de verf. Dat is ook wel de bedoeling van de schrijfster, maar nu blijft het wel erg wazig.