Jaar van publicatie: 2012
Uitg. Lebowski Publishers, Amsterdam
Vertaling: Edzard Krol
Oorspr. titel: Stoner (The New York Review of Books, New York, 1965)
Geweldig boek. Het was deze zomer steeds bovenaan de bestsellerslijsten te vinden, en meestal ben ik niet zo volgzaam, dat ik het dan ook meteen moet lezen. Maar toen ik door de bibliotheek liep, zag ik, dat het op een van de showtafels lag en pakte het mee in het voorbijgaan.
Het voldoet aan alle verhalen die erover geschreven zijn. Stoner is een zoon van een boerenechtpaar, die nauwelijks met elkaar spreekt, maar alleen hard werkt op hun kleine stukje grond. De zoon moet hard meewerken. Op school kan hij goed meekomen en de ouders krijgen het advies hem naar de universiteit te sturen, zodat hij met meer kennis het rendement van het boerenbedrijf kan vergroten. Dat hij het bedrijf zal gaan voortzetten in de toekomst staat voor hen zo goed als vast.
Het loopt anders. Stoner verandert van studierichting en wordt docent Engels aan de universiteit, waaraan hij studeerde.
Hij ziet zijn ouders zelden meer.
Hij trouwt met een bankiersdochter, die altijd in de watten is gelegd en wie het nooit aan iets heeft ontbroken. Het huwelijk is slecht. Het echtpaar heeft elkaar niets te vertellen en de vrouw lijkt Stoner zelfs te haten, een afkeer van hem te hebben. Hij draait alleen op voor de opvoeding van hun dochter: zijn vrouw is of wordt ziek en wil zich er niet mee bemoeien. Totdat ze ziet, hoe vader en dochter aan elkaar gehecht raken. Daar moet ze toch wel tussen komen!
Ook op het werk zijn strubbelingen. In de vakgroep Engels heeft Stoner met intriges te maken. Stug gaat hij door met zijn werk, ondanks alle weerstand die hij ervaart. Hij vindt de literatuur zo belangrijk, geeft ook zo graag les en waardeert het contact met de studenten zo zeer, dat alle tegenwerking langs hem af lijkt te glijden.
Hij krijgt een relatie met een briljante studente, maar omdat dat een schandaal zou opleveren op de universiteit, komt ook daar een einde aan. Eenzaam leeft Stoner voort, tot hij niet meer kan.
Waarom toch maar vier sterren, als ik het zo'n goed boek vond?
Literatuuronderwijs heb ik zelf altijd ervaren als een middel om een grondige hekel aan literatuur te krijgen. Alles moest uitgelegd en verklaard worden. Een boek mocht niet eenvoudig moor gevonden worden. Dat volstond niet. Maar even stug ben ik blijven lezen en heb gevonden van een boek wat ik er van vond. Met een grote boog ging ik om docenten literatuur heen.
De fragmenten waarin Stoner uit hoofde van zij vak dingen uitlegt, vond ik dan ook wat taai en de haren in mijn nek stonden al weer overeind.
Maar erger werd het bij het naschrift van het boek: ene John McGahern moet zo nodig uitleggen, wat er mooi aan het boek gevonden mag/moet worden. Ik wil dat best als recensie in een krant of tijdschrift lezen, maar niet in het boek zelf.
Positief: het boek was heel goed vertaald in het Nederlands.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten