Boek 10: De witte veer (The Absolutist)

Schrijver: John Boyne
Jaar van publicatie: 2011
Uitg. Boekerij, Amsterdam
Vert. Machteld Jansen
Oorspr. titel The Absolutist (Doubleday, London, 2011)

Witte veer - dat was de naam die een gewetensbezwaarde kreeg in WO I. Het is ook de naam, die dit boek in de Nederlandse vertaling kreeg. Ik las de Engelse versie op mijn Kindle, waar het al een paar jaar op stond, en in het Nederlands, omdat ik het meenam uit de bibliotheek, voor ik wist, dat dit het hetzelfde boek was. Een absolutist was een totaalweigeraar, dus iemand die niets met de oorlogsvoering te maken wilde hebben. Dienstweigeraars weigerden doorgaans te vechten, maar deden wel alternatieve dienst, zoals gewonden verzorgen, brancards dragen enz.

Een witte veer stond voor alles wat een stoer soldaat, die voor volk en vaderland vocht, minachtte. Hij was laf en liet anderen voor hem het zware werk opknappen.
De lezer mag kiezen wie hier de witte veer is. Er zijn een paar mogelijkheden om uit te kiezen. Tegelijkertijd mag je ook kiezen of lafheid wel een goed gekozen kenmerk was voor deze mensen, die hele pelotons soldaten trotseerden voor hun idealen. Of die stoere krijgers wel zo heldhaftig waren met hun achterbakse pesterijen.
Het blijft niet bij gewetensbezwaren wat het voeren van oorlog betreft. In een mannenomgeving kan het voorkomen, dat twee mannen iets meer dan vriendschap voor elkaar voelen. Dat was in die tijd absoluut niet acceptabel. Jongens die zelfs alleen de schijn hiervan tegen zich hadden, werden zonder pardon het huis uitgezet en als paria behandeld. Jongens die dergelijke gevoelens bij zichzelf opmerkten, deden er alles aan om ze te ontkennen en te bestrijden.
Tristan, zoon van een slager in Londen, neemt dienst als hij nog maar zeventien jaar oud is. Hij gaat naar Aldershot, waar hij klaargestoomd zal worden tot recruut. De oorlog kent zoveel gesneuvelden, dat steeds meer nieuwe soldaten nodig zijn. De lichting van Tristan telt twintig jongens. Hij sluit vriendschap met een van hen, Will.
Wolf heeft dienst geweigerd. Zijn zaak zal spoedig voorkomen, maar intussen is hij wel verplicht de opleiding te volgen. Op de dag dat zijn bezwaar wordt aangenomen en hij niet uitgezonden zal worden naar Frankrijk, wordt hij dood aangetroffen. Het lijkt geen ongeluk te zijn. De agressie en het gepest zijn eenvoudig wat geëscaleerd, zoals dat heet. Er volgen geen sancties.
De ellende van de loopgravenoorlog wordt beschreven op een manier, dat je de kou voelt en het verdriet om al het geleden leed. En om de zinloosheid ervan. Maar een oorlogsmachine die op gang is gekomen, staat niet zomaar stil. Dat ervaren Tristan en Will. De laatste komt om, Tristan brengt de brieven van zijn zus naar Norwich, waar ze woont. Hij vertelt haar over de laatste uren van haar broer. En over het geheim, dat hij met zich meedraagt en waarmee hij moet zien te overleven.
Aangrijpend.

Boek 9: Knus: Nederland op zoek naar zichzelf

Schrijver: Margriet Oostveen
Jaar van publicatie: 2013
Uitg. Nieuw Amsterdam Uitgevers

Kranten staan vaak vol met columns en ik lees er veel graag. Ook Margriet Oostveen lees ik als ze in de Volkskrant schrijft, vaak met plezier.
Maar een boek vol columns is wat veel van het goede. Ze verouderen sneller dan ik gedacht zou hebben en ook het thema 'Knus Nederland' met de daarmee samenhangende 'samenzucht' komt wat mij betreft niet altijd goed uit de verf. De als uitsmijter bedoelde laatste zin van de stukjes kon ik vaak ook niet begrijpen of waarderen. De toon van Margriet Oostveen, die net terug was van een verblijf in Amerika, was wat neerbuigend, hoewel ze dat misschien niet helemaal zo bedoeld heeft. Wat zijn Nederlanders toch knus en kneuterig, maar ondertussen...
Ze probeert goed te observeren en waarschijnlijk ook objectief te schrijven. Dat is niet gelukt.

Boek 8: De verdenking

Schrijver: Michael Robotham
Jaar van publicatie: 2009
Uitg. Libris
Vert. Marijke Koch en Ineke Lenting
Oorspr. titel: The Suspect (2004)

Het duurde even voor ik enthousiast over dit boek kon worden. Het kabbelde wat voort, de hoofdpersoon, klinisch psycholoog Joseph O'Loughlin, ontvangt patiënten, praat met collega's en vrienden en met zijn geliefde vrouw en dochtertje.
Langzamerhand wordt het echter spannender, er hangt een dreiging in de lucht. Er wordt een jonge vrouw vermoord aangetroffen. Ze zit vol steekwonden. Joe kent haar nog van een periode, dat hij in hetzelfde ziekenhuis werkte, waar zij verpleegster was.
Het wordt steeds duidelijker, dat de gebeurtenissen met Joe te maken hebben. De inspecteur van politie, Ruiz, verdenkt hem zelfs en die verdenking wordt steeds sterker. Joe moet op de vlucht, zijn vrouw vertrouwt hem niet meer evenmin als zijn beste vriend. Al vluchtend probeert Joe uit te zoeken, hoe het werkelijk in elkaar zit.
Spannend. Toch ook van deze serie nog maar eens een deel lezen.

Boek 7: Nachtschade

Schrijver: Karin Slaughter
Jaar van publicatie: 2002
Uitg. De Bezige Bij
Vert. Ineke Lenting
Oorspr. titel Blindsighted (William Morrow/Harper Collins, 2001)
Serie: Grant County #1

Een paar jaar geleden las ik deel drie uit deze serie. Ik vond het wel spannend, maar ook jammer, dat ik de eerste twee delen niet had gelezen. Net als met de meeste series is het beter de boeken op volgorde te lezen. Ik schreef toen, dat ik die eerdere delen misschien nog wel zou gaan lezen.
Het heeft even geduurd, maar het is er toch eindelijk van gekomen.
Het was spannend. Het was bloederig - een beetje teveel naar mijn smaak. Teveel afschuwelijke details. Ik houd daar niet zo van. Maar wegleggen ging ook maar moeilijk en ik ben nu al benieuwd naar deel twee. Van deel drie weet ik niets meer, dus ook dat moet ik gaan herlezen.
Hoofdpersoon is een kinderarts, Sara Linton. Ze is in het stadje waar ze woont ook lijkschouwer en heeft daarom veel te maken met haar ex, Jeffrey Tolliver.
De tweelingzus van Lena, collega van Jeffrey bij de politie, wordt vermoord. Sara vindt haar, enorm toegetakeld, op het toilet van het plaatselijk restaurant. Jeffrey begint het onderzoek, Lena laat zich er niet van weerhouden ook zelf enig speurwerk te verrichten.
Een tweede moordaanslag volgt, nu op Julia, een studente aan de plaatselijke universiteit. Ze wordt op het nippertje gered door Sara.
Intussen voelen Sara en Jeffrey zich nog steeds tot elkaar aangetrokken, maar Sara vertrouwt Jeffrey niet mee en maakt een afspraakje met Jeb, de apotheker in de stad.
Dan verdwijnt ook Lena, Jeffrey gaat op zoek naar een mogelijke dader die in Atlanta in de gevangenis zit. Hij is er daarom niet als Sara hem nodig heeft, wat ze hem erg kwalijk neemt.
Juist deze persoonlijke zaken houden het verhaal leesbaar, ze brengen even wat ontspanning bij al die beschreven gruwelijkheden.

Boek 6: De verwarde cavia

Schrijver: Paulien Cornelisse
Jaar van publicatie: 2016
Uitg. Paulien Cornelisse

Een cavia is een klein, onopvallend huisdiertje, dat weinig nodig heeft. Het beestje eet eens wat groens of knaagbaars, zit vreedzaam in een klein hokje en vooral: het heeft een tredmolentje. Daar maakt het veelvuldig gebruik van.
De menselijke Cavia van Paulien Cornelisse heeft al deze trekjes: ze zit vol overgave op haar plekje in het kantoor waar ze werkt, ze doet iets met paperclips, punaises en e-mail, ze bedient het koffiezetapparaat.
Om haar heen gebruiken haar collega's trendy gezegden. Cornelisse heeft daar een perfect gevoel voor en schrijft ze op in korte hoofdstukjes per uitspraak. Cavia werkt op een afdeling Communicatie van een groter bedrijf. Zij zitten echter in een pand, dat op een afstand van het moederbedrijf staat. Uiterst communicatief. Erg herkenbaar en grappig.
Cavia krijgt het moeilijk als ze uit haar bekende hokje wordt getrokken. Ze moet samenwerken met iemand van het moederbedrijf, krijgt daar een relatie mee. Ze maakt fouten, die een onverwacht succes blijken te zijn. Haar collega's vertrekken een voor een. Ook hier slaat de bezuiniging toe.
Arme Cavia moet een nieuw hokje zoeken, maar haar paperclips mag ze meenemen.

Boek 5: Behind her eyes

Schrijver: Sarah Pinborough
Jaar van publicatie: 2017
Uitg. Harper/CollinsPublishers
Hebban Leesclub

Tot ongeveer de helft vond ik dit een spannend, goed geschreven werk. De hoofdstukken waren wel erg kort hier en daar en bij een nieuw hoofdstuk veranderde het perspectief van de ik-figuur of de tijd. Om beurten een hoofdstuk in 'toen', of een met Adele of Louise als hoofdpersoon. Daar moest ik eerst even aan wennen, maar goed, dat was te doen. Al. die lege bladzijden wilde ik ook nog wel voor lief nemen.
Het verhaal werd goed opgebouwd: Louise heeft in een bar een man ontmoet en ze hebben gezoend. Ze is helemaal van slag. Als gescheiden alleenstaande moeder is dit een ervaring, die ze niet al te vaak heeft.
Dan blijkt de man-uit-de-bar, David, haar nieuwe baas te zijn. Hij is de nieuwe psychiater in de kliniek waar Louise als secretaresse werkt.
Ingewikkeld wordt het wanneer Louise de vrouw van David, Adele, op straat letterlijk omver loopt. Adele is eenzaam zegt ze en zoekt vriendschap met Louise. Ook zij voelt zich wat eenzaam, maar ze schaamt zich voor de gebeurtenissen in de bar en wanneer David haar thuis opzoekt en er een liefdesrelatie ontstaat, weet ze helemaal niet meer wie ze wat moet vertellen. En of ze iemand wat moet vertellen. Hoe ze het moet vertellen.
Het huwelijk van David en Adele is niet best. David drinkt te veel (er vloeit ook in dit boek weer erg veel drank), Adele heeft psychische problemen.
In de hoofdstukken die in het verleden ('toen') spelen, wordt meer duidelijk over de levens van David en Adele voor ze in deze nieuwe omgeving kwamen wonen.
Het wordt spannend, maar helaas kon ik de oplossing van alle problemen niet zo waarderen. Ik ben al niet dol op boeken, waarin dromen voorkomen en die zijn royaal aanwezig in dit boek. Niet erg geloofwaardig.

Boek 4: N is for Noose

Schrijver: Sue Grafton
Jaar van publicatie: 2008
Uitg. MacMillan General Books
ABC serie #14

In deel veertien van de ABC serie is Kinsey bang. Ze zal een onderzoek plegen naar de dood van Tom Newquist, een zeer gewaardeerd politieman in een klein stadje in de Californische bergen. Officieel heft hij een hartaanval gekregen terwijl hij voor zijn werk onderweg was. Zijn vrouw vertrouwt het niet en wil Robert Dietz inhuren, collega privé detective en goede vriend van Kinsey. Hij is echter net aan zijn knie geopereerd en niet in staat deze opdracht uit te voeren. Kinsey gaat in zijn plaats. Ze treft een zeer gesloten gemeenschap aan, waar iedereen bij de politie lijkt te werken en niemand iets mededeelt over de omstandigheden waaronder Tom is overleden. Kinsey is duidelijk niet welkom en al spoedig wordt ze helemaal genegeerd. Roddel en laster hebben hun werk gedaan. Het enige wat Kinsey wil is naar huis gaan, maar een zaak opgeven is haar eer te na en ze worstelt verder, ondanks de dreigende sfeer om haar heen.
Ik geniet nog steeds van deze serie. De mensen worden levensecht geschetst, het leven van Kinsey wordt zo beschreven, dat de mensen om haar heen, die in ieder boek terugkomen, goede kennissen van de lezer lijken te worden. Oplettendheid is geboden: Grafton is er een meester in om in onbetekenend lijkende dialogen korte, terloopse opmerking op te nemen, die later plotseling van groot belang blijken.
Ik las dit boek twaalf jaar geleden ook al in het Nederlands (N staat voor Nekslag), maar kon me er niets meer van herinneren. Nu ik de delen allemaal op volgorde lees, vind ik ze stukken beter.

Boek 3: Amsterdam-Stockholm

Schrijver: Arne Dahl
Jaar van publicatie: 2016
Uitg. De Geus
Vert. Ron Bezemer
Oorspr. titel: Blindbock (Albert Bonniers Förlag, Stockholm, 2013)

Een paar jaar geleden las ik het  eerste deel van de serie met Paul Hjelm als hoofdpersoon. Ik was niet enthousiast. Onderaan mijn recensie schreef ik echter, dat ik misschien nog eens wat van Dahl zou proberen. Die tijd was nu gekomen. Hoewel ik me weinig meer kan herinneren van het vorige boek dat ik las herkende ik veel van wat ik toen schreef: Heel veel namen, heel veel actie, heel veel van alles eigenlijk. Als je niet goed doorlas, was je vergeten wie wie ook weer was. Niet voor niets staat er een namenlijstje met beschrijving voor in het boek.
Het kwam misschien omdat ik deze keer snel doorlas (het boek was ook echt spannend), maar deze keer vond ik het wel de moeite waard. Achterop het boek staat een citaat uit het AD over een ander boek van Dahl, dat wat mij betreft ook voor dit werk geldt: Een ontzettend goed thriller met actuele thema's die tot nadenken stemmen. Actueel was de inhoud zeker en het verhaal maakte inderdaad dat je ging nadenken. Over de verhoudingen in Europa. Over vooroordelen. Over veiligheidsmaatregelen en hoe die ontdoken kunnen worden. Over list en bedrog. Over de (on)mogelijkheden van elektronica. Al met al niet opwekkend. En aan het eind blijven er weer veel lijnen open voor een volgend deel in de serie. Wie weet: misschien lees ik dat ook weer.

Boek 2: Billie en Seb

Schrijver: Ivo Victoria
Jaar van publicatie: 2017
Uitg. Lebowski

Het koste me heel veel moeite om dit boek uit te lezen. Wat een negativiteit. Wat een somberheid, eenzaamheid, liefdeloosheid, agressie, woede, haat.
In een broeierige sfeer houden de hoofdpersonen een wedstrijd in langs elkaar heen leven. Vraag niets, dan hoef je ook geen actie te ondernemen. Doe niets, dan kan je niets verweten worden. Het is normaal dat jongens van zeventien met geweren rondlopen en daarmee 'spelen'.
Hoofdpersoon Seb is anders dan de andere jongens. Hij hoorde er nooit bij en trok op met Billie, die ook 'anders' werd gevonden. Zonder woorden begrepen ze elkaar. Eindelijk iemand, die echt belangstelling voor hem had. Tot Billie een ongeluk kreeg en in coma in het ziekenhuis terecht kwam. Seb mocht haar daar niet bezoeken.
Hij sloot zich aan bij een paar leeftijdsgenoten, die met geweren speelden op het terrein van een oude verlaten boerderij. In de oorlog heeft zich daar iets afgespeeld, dat in de dorpsverhalen allerlei vormen heeft gekregen, maar niemand weet precies wat er gebeurd is. Of misschien toch? De oom van Seb heeft iets gehoord, maar er nooit met iemand over gesproken. Seb voelt aan, dat er iets anders gebeurd is, dan in de verhalen verteld wordt.
Het spel ontspoort. De oom (er wordt steeds gesproken over de vader, de moeder, de oom) probeert eindelijk wat te doen.
Het boek is zeker niet slecht geschreven, maar het boek maakte me somber. Als ik het niet had willen uitlezen om er een recensie over te kunnen schrijven was het zeker in een hoek beland.

Boek 1: De Canterbury-verhalen

Schrijver: Geoffrey Chaucer (1345-1400)
Jaar van publicatie: 1996
Vert. Ernst van Altena
Uitg. Ambo Klassiek

Heel lang geleden kocht ik The Canterbury Tales. In het Engels. Ik leende het uit, kreeg het niet terug en kocht de Penguin versie. IJverig begon ik te lezen, maar steeds weer bleef ik steken bij passages die me niet helemaal duidelijk waren of ik liet me intimideren door de dikte van het boek.
In de bibliotheek stond deze vertaling in het Nederlands, door Van Altena. Nu heb ik het achter elkaar en helemaal gelezen. Het was een kluif, maar vooral in deze vertaling was het smullen. Wat moet dat een enorme klus geweest zijn om deze tekst zo mooi te vertalen en te voorzien van allerlei uitleg. Het vergrootte voor mij zeker de waarde van het boek.
En wat een bewondering voelde ik voor Chaucer. Hij beschrijft de wereld waarin hij leefde zo goed, hij laat zien hoe mensen dachten over elkaar (en over zichzelf), wat voor gebruiken ze erop nahielden en hoe anderen moesten leven. Veel van de verhalen ontleende Chaucer aan oude teksten en overleveringen, maar zijn bewerking daarvan is af en toe subliem.
Een kluif dus, maar wel een lekkere om dit jaar mee te beginnen.